Hoe kan er gezorgd worden voor volledige transparantie met betrekking tot de footprint van aluminiumproducten?
Aluminium schroot vóór consumptie (pre-consumer schroot) wordt in levenscyclusanalyses gewoonlijk als gelijkwaardig beschouwd met aluminium schroot na consumptie (post-consumer schroot) waarbij het als afval wordt geclassificeerd, zonder bijbehorende milieulast. Zou dit zo moeten zijn? Er zijn namelijk enkele belangrijke verschillen tussen deze twee soorten schroot.
Ten eerste heeft post-consumer schroot zijn leven als product al achter de rug en zijn de broeikasgassen die bij de productie van het aluminium ontstaan zijn, waarschijnlijk al tientallen jaren geleden uitgestoten. Dit is niet het geval voor pre-consumer schroot, dat nooit een leven als product heeft gehad.
Ten tweede wordt afvalmateriaal over het algemeen gedefinieerd als afval dat geen geldwaarde heeft. In feite hebben de aan afvalmateriaal verbonden kosten meestal een negatief effect op het bedrijfsleven, wat betekent dat ze waar mogelijk moeten worden verminderd, verwijderd of vermeden.
Dit is niet het geval voor pre-consumer schroot - ook wel processchroot of industrieel schroot genoemd. Normaal gezien zijn er geen extra kosten verbonden aan het afdanken van pre-consumer schroot. Integendeel, het schroot kan extern worden verkocht, bijvoorbeeld aan recyclers, wat betekent dat het materiaal een positieve financiële waarde heeft.
Twee methoden voor de berekening van de CO2- footprint van aluminium schroot
Zoals ik al zei, wordt pre-consumer schroot in levenscyclus analysis (LCA's) gewoonlijk echter gelijkwaardig geacht met post-consumer schroot. Waarom?
Er zijn verschillende geldige LCA-methoden voor de berekening van de CO2 footprint van voor consumptie bestemd schroot, en de voornaamste internationale normen (ISO 14040-44, ISO 21930, EN 15804+A2) bieden geen duidelijke leidraad voor een verplichte aanpak. Twee methoden worden regelmatig gebruikt:
- De cut-off benadering. Hierbij volgt de footprint het hoofdproduct omdat er geen milieubelasting is voor het schroot.
- De op massa gebaseerde toewijzingsaanpak. In dit geval volgt de footprint het materiaal, waarbij de belasting over elke output (ingot en schroot) wordt verdeeld.
De belangrijkste reden waarom de twee soorten schroot als gelijkwaardig worden beschouwd, is dat de afbakeningsbenadering in de praktijk gemakkelijker toe te passen is. Toepassing van de op nevenproducten gebaseerde massabenadering impliceert de mogelijkheid om het schroot volledig te traceren. Dit is niet zo gemakkelijk.
Hoewel beide benaderingen vanuit het oogpunt van de LCA boekhouding geldig zijn, leiden zij uiteindelijk tot zeer verschillende resultaten.
Het bevrijden van pre-consumer aluminium schroot van zijn productielast
Dus wat doen we? Moeten we de ene methode boven de andere verkiezen? Is er een juiste methode?
Het is eenvoudig om te zeggen dat de cut-off benadering de ontwikkeling van de circulaire economie zou kunnen belemmeren. Doordat post-consumer schroot niet het voordeel heeft van de CO2-footprint, zou het het gebruik van pre-consumer schroot kunnen stimuleren omdat het relatief makkelijk te verkrijgen is. Als het aankomt op termen van duurzaamheid zou de klemtoon in de eerste plaats moeten liggen op het verminderen en vermijden van schroot in het productieproces.
In het grote perspectief draagt het bevrijden van pre-consumer schroot van zijn productielast niet bij tot een meer circulaire economie. In plaats daarvan positioneert het pre-consumer schroot als de meest wenselijke bron van aluminium schroot - en post-consumer schroot als de minst interessante bron. Het zou juist het tegenovergestelde moeten zijn.
Het hersmelten van schroot vóór consumptie is uiteindelijk een kwestie van procesefficiëntie, terwijl het recyclen van schroot na consumptie de circulaire economie en innovatieve benaderingen van materiaalwinning, zoals urban mining, ondersteunt, die de behoefte aan processen met de grootste CO2-footprint, zoals de primaire aluminiumproductie, tot een minimum kunnen beperken.
Zowel de cut-off als de massa-benadering
Hoewel ik persoonlijk geloof dat de op massa gebaseerde toewijzingsaanpak een goede manier is om een realistisch beeld van de CO2-emissies te krijgen en een circulaire economie te stimuleren, moeten we, bij gebrek aan een officiële consensus, gegevens aanbieden om met beide methoden te rekenen, want transparantie is essentieel.
Wij hebben transparantie nodig om vertrouwen te wekken bij degenen die onze aluminium producten kopen en niet in de laatste plaats bij de eindverbruikers, die steeds meer inzicht krijgen in duurzaamheid.
Het volstaat niet langer te zeggen dat uw product "duurzaam" of "gerecycled" is. Je moet uitleggen wat dat betekent en de gegevens openlijk delen, zodat ze kunnen worden geverifieerd.
